De weg van de sloeber

Het werd weer tijd voor een dakloze op m'n pad. Ik kom laat thuis na een enerverende avond met schrijver Fokke Obbema over de zin van het leven. In de hal van m'n flat zit een jongeman. Onderuitgezakt, smoezelig en duidelijk 'niet van hier'. We worden met regelmaat gewaarschuwd om vooral geen onbekenden binnen te laten, vooral 's avonds, want die versmeren de boel. Ach ja, en soms is het buiten gewoon te koud en het leven te zwaar.

Als ik hem vraag of hij iets zoekt, of ik kan helpen, mompelt hij eerst nog dat hij op iemand wacht, dat hij met vijf minuten wel weg is. Ik hoef maar even door te vragen om te horen dat hij toch eigenlijk geen plek heeft om te slapen, en geen werk meer, maar echt wel zo zal vertrekken. Ik ben inmiddels in de lege stoel naast hem gaan zitten, communiceren gaat fijner op gelijke ooghoogte. Ik zie vooral schaamte, leegte, moedeloosheid en heel veel moeheid. De walm van alcohol ontgaat me ook niet, maar geen hem eens ongelijk. Alles om niks te voelen en het een beetje warm te hebben.

Het kost niet zoveel moeite om de flarden van z'n verhaal tevoorschijn te luisteren. Hij komt uit Roemenië, 24 jaar jong, altijd gevoetbald, hij was zelfs professioneel keeper, vertelt hij met trots in z'n ogen. Wat doe je dan hier? Lang verhaal... Ja, dat zal. Zit je in de problemen? Nee, dat niet. Hij had 3 maanden werk, maar dat is gestopt. Hij hoopt morgen een telefoontje te krijgen! Maar ja, nu leeft ie op straat. Geen geld, geen hulp, alleen een verkreukelde ID-kaart en een piepklein rugzakje met wat kleren. Ja, Humanitas kent hij wel, maar die zijn nu gesloten. Daar kan hij morgen weer douchen, dat is wel lekker.

Terwijl ik in contact blijf peins ik me suf over wat ik voor hem kan doen. Ik ken geen opvangplekken met slaapplaatsen. En ik stop hem Toch ook niet in m'n eigen bed. Maar als ik nu wegloop, gooit de volgende bewoner die langskomt hem op straat. Uiteindelijk wijs ik hem op de beschutte plek in de diepte van ons trappenhuis. Uit het zicht voor iedereen. Het is niet veel, maar beter dan een tochtige hal of de straat. Als ik vraag alsjeblieft geen rotzooi te maken, haalt hij bedremmeld z'n schouders op. 'I don't have anything to make a mess'. Ach ja, dat is ook wel zo. De stumpert.

Ik vraag me nog lang af of ik er goed aan heb gedaan. Of ik meer had kunnen doen. Of ik hem ooit nog terugzie. Wat er van hem gaat worden. En bedenk me weer wat een rijkdom ik toch heb. Als ik de volgende morgen naar m'n werk loop, blijkt dat ik nog niet klaar ben met karmapunten scoren. Ik zie hem ineens gaan, richting Albert Heijn. Hij loopt zelfs alsof hij niet echt bestaat. Ik tik hem op z'n schouders en de ogen lichten weer een beetje op. Hij lacht en vertelt dat ie goed en lang heeft geslapen en over een uur bij Humanitas terecht kan. 

De alcohol is duidelijk opgetrokken, dat doet hem goed. Hij zal wel honger hebben. Nee, nee, hij hoeft echt niks. Pas na twee keer aandringen lijkt een sandwich hem toch wel lekker. Oké, dan gaan we die halen. Pak maar waar je zin in hebt. Echt niks drinken? Nee, nee, niet nodig. Geen sap of melk? Oh, melk. Mag het ook chocolademelk zijn? Ja joh, het is jouw ontbijt. Met een dubbele sandwich en literpak chocomel verlaten we de supermarkt. Hij vraagt zelfs nog of ik ook wel lekker heb geslapen en of het goed met me gaat. Ja hoor, met mij gaat alles perfect. Ik heb elke dag een bed, een douche en ontbijt, ik ben echt helemaal oké. Hij glimlacht, bedankt me en gaat op zoek naar een plekje om z'n maag te vullen.

Ik weet ook niet wat het is met mij en dit soort arme sloebers. Sommige daklozen hebben echt wel een soort agressie of donkerte om zich heen waar ook ik even aan voorbij loop. Maar heel vaak zie ik toch vooral die andere kant, die kant waar iedereen met een beetje opstapeling van pech ineens in kan belanden. En dan verdwijnt de ware ziel heel snel achter een muur van schuld en schaamte. Het is een kleine moeite én doet wonderen om daar een beetje licht op te laten schijnen. 

Terwijl ik me weer naar het 'gewone werkleven' begeef, voel ik blijheid dat ik toch nog iets voor hem heb kunnen doen. En het is net of er een zacht stemmetje in m'n oor fluistert: wel bij de les blijven Astrid, nu niet teveel laten afleiden van wat je hier te doen hebt. Oké dan.