Een tas vol aandacht

De slotdag. In kleine groepjes wordt nagepraat over het eerste jaar, met de portfolio's in de hand. Er gaat een kleine borrel zijn. Onbewust zijn er mooie jurkjes aangetrokken. De gesprekken zijn liefdevol en kwetsbaar. Heeft dit jaar, deze studie, jouw wereld veranderd? Ik denk het wel ja, en ik deel m'n verhaal over de ontmoetingen met daklozen. Ben je opener en meer 'wakker' geworden misschien? Kennelijk ja. Of we al een vorm voor ons zien als het gaat om de toekomst en het geestelijk begeleiden? Nou, niet precies, maar het gebruik van taal en muziek lijkt voor mij wel een logische vorm ja. Het is mooi om ieders proces te zien ontvouwen.

Dat we daarnaast ook gewoon een hele leuke, gezellige, aandachtige en kleurrijke klas zijn geworden, blijkt wel als we onze beide studiebegeleiders in het zonnetje zetten met kadoos en een afscheidslied. Maar meer nog als ikzelf ineens een grote tas met door iedereen verzamelde kleine kadootjes ontvang. Voor al m'n geven van dit jaar, voor de kleine dingen die ik zag en deed. Nou, deze zag ik even niet aankomen.

...

Dit is dus wat er gebeurt als je omgeving maakt dat je het beste van jezelf in het Licht kunt zetten. En die glimlach van dankbaarheid krijg ik voorlopig niet van m'n gezicht. 

Fijne vakantie allemaal en tot in september!

Een mystieke weg

Het eerste studiejaar zit er bijna op. Tien scripties geschreven en een portfolio ter afsluiting. Ziel en zaligheid binnenstebuiten gekeerd en de spiegel glanst van het reflecteren. Dat deze nieuwe weg iets van binnen doet, is voelbaar. Maar dat er ook al zichtbaar iets van buiten zou gebeuren, had ik nog niet verwacht. Toch was er laatst zo'n moment dat ik het universum aankeek en stilletjes vroeg: 'Oké, welke boodschap mag ik horen?'

Uw naam is Astrid? Oh, van Lindgren!
Een paar maanden geleden ontmoette ik in de binnenstad een dakloos koppel. Hij een beetje doorleeft en met gitaar. Zij een vrolijk ding, dat mensen aansprak om wat geld voor hun reis en bedankte voor alles wat ze kreeg, ook al was dat alleen een glimlach of afwijzing Er was iets met hen wat maakte dat ik bleef staan voor een praatje. Toen ik ze na dagen uitgeput ergens zag schuilen, ben ik er met wat eten naast gaan zitten. 'Vertel eens, wat is jullie verhaal?'

Ik vind het bijzonder dat je, door gewoon geïnteresseerd te zijn, in korte tijd iemands leven tevoorschijn kunt luisteren. Om te horen hoe één traumatische gebeurtenis kan zorgen dat je in een spiraal van onhandige keuzes en verkeerde kringen terecht komt. Hun cirkel kan ik niet doorbreken, maar met m'n aandacht en een doos aardbeien of kopje koffie op z'n tijd waren ze net zo blij. Wat me het meest raakte, was dat zij altijd eerst mij iets aanbood als voorbijgangers ze wat eten toestopten. Wie niet kan delen, zal nooit vermenigvuldigen. We hebben een paar leuke ontmoetingen gehad en plots waren ze weg. Verder met hun reis.

Waarom ik dat vroeg? U zag er lief uit.
Kort geleden zat ik op een bankje in het park te lezen toen een mannenstem ineens vroeg: 'Gelooft u in God?' Met de verwachting Jehova's getuigen te zien staan, keek ik op en in het gezicht van een beetje verlopen jongeman. Naast hem een vrouw met een zacht gezicht en een hond. Nee, hier was iets anders aan de hand. In plaats van afwimpelen, koos ik spontaan voor: 'Joh, dat is wel een hele directe vraag aan iemand die je niet kent, zo op een vrijdagmiddag in het park. Is God belangrijk voor je?' En voor ik het weet ben ik weer aan het luisteren en doorvragen. En na een kwartier weer een schrijnend verhaal rijker. 

Als je bij geboorte al 10-0 achter staat, dan is het niet zo moeilijk om onder een boom in het park terecht te komen. Maar wat er ook gebeurt, ze blijven door dik en dun samen, en Hond krijgt altijd als eerst te eten. Hij weet zeker dat God goed voor ze zorgt en vandaag ben ik hun engeltje. Met m'n geld hebben ze weer even drie magen gevuld en hopelijk lekker geslapen.

Dus, terwijl ik ze nakeek en hun verhaal nog op me in liet werken, keek ik glimlachend omhoog en prevelde zachtjes: 'Oké, welke boodschap mag ik horen?'

Onnodige ballast

Ik heb dus een terugkerend droomthema. Iets met treinen. Het is altijd druk, er is stress, en haast. Ik kan het perron niet vinden, ik kan de trein niet vinden, bang dat ik de aansluiting mis, altijd veel mensen die in de weg lopen. Een variërende mix van dit soort ingrediënten.

Vannacht was het weer zover. Ik neem relaxed afscheid van een man en vertrek. Die trein is toch gelijk aan de overkant van de straat? Nee dus, ik kijk ineens door een trapgat drie verdiepingen naar beneden en zie daar de rails waar ik moet zijn. Dat verandert de zaak. Met grote sprongen neem ik alle tredes omlaag, een schuin oog op m'n horloge. Hoe laat ging hij ook alweer? Ik ontspan als ik me realiseer dat ik nog tijd heb.

Totdat ik besef dat ik een tas ben vergeten. M'n rugzak draag ik wel, maar ik had dit keer teveel bij me en het daarom verdeeld over een tweede tas. Dus ik trek een sprint omhoog. De man is alweer z'n eigen ding aan het doen en merkt m'n terugkomst niet. Dat scheelt tijd. Maar hoe groot m'n sprongen naar beneden ook zijn, m'n trein zie ik nog net wegrijden.

Afijn, misschien heb ik sommige bagage ook gewoon niet meer nodig. Te zwaar, te oud, tijd om achter te laten.

Radicale uitdaging

Onze laatste module gaat over de Mystieke Weg. Er zijn veel varianten, maar hoe je je pad ook loopt, het begint met aanmodderen en eindigt in verlichte heelheid. En hoe je ook loopt, ergens komt die onvermijdelijke stap van Overgave. Want alleen door het radicaal loslaten van je gehechtheid aan je gedachten en spullen kan openheid voor het licht ontstaan. Er is eigenlijk maar één weg: die van de overgave. Aan alle emoties die vrijkomen, aan de pijn, aan het niet weten, het niet-doen, aan het aanvaarden van wat is, aan de verwondering en de onzekerheid. Volgens de middeleeuwse mysticus Meister Eckhart leidt overgave zelfs tot rust.

Ja lekker, maar Overgave staat bij mij synoniem voor Niet-zelf-doen en dat triggert z'n grote broer: Verzet. En die maakt allesbehalve rustig! Ik herken alle leden van deze Ego-familie inmiddels wel hoor, en kan er vaak om glimlachen als iemand weer eens op de koffie komt. Maar die eerste Nee-reflex, die zit nog altijd in de knapzak die ik op m'n eigen mystieke weg meedraag.

Ik probeer het wel. Stapje voor stapje. Maar hoe goed ik me ook voorbereid op zo'n overgave-moment (ja, dat kan), soms heeft het leven andere plannen. Die zet bijvoorbeeld een snelle koffiedame op m'n pad, die ook in een Zelf-doen modus zit, terwijl ik rustig m'n pinpas pak. Waardoor ik na één onbewaakte seconde ontdek hoeveel oude systemen nog altijd Aan staan. 

Einde Mystieke Weg. Ga terug naar Start.

Brandbrief

In de stromende regen loop ik langs één van de hoogste flats in m'n stad. Buiten naast de hoofdingang, in de regen, staat een oud mannetje op z'n pantoffels. Met een mandje in de hand leegt hij z'n brievenbus. Zie ik dat nou goed?

Als ik bij hem ben vraag ik van onder m'n paraplu: "Goh meneer, nou woont u in de duurste flat van Enschede, en u moet de post aan de buitenkant ophalen?" 

"Ja", zegt ie, "ik vind het ook niks, maar er moest zo nodig een brandtrap aan de binnenkant." En verhip, dan zie ik het inderdaad. Tegen de achterkant van de brievenbussen kruipt een betonnen trap omhoog. 

Gevalletje van je-had-maar-één-opdracht...

Bezielde werkelijkheid

Voor onze nieuwe module hebben we huiswerk, genaamd Bezielde werkelijkheid: 

Kijk met aandacht naar de natuur om je heen en naar de mensen en dingen die zich in je directe nabijheid bevinden. Zie of voel je dat zij uitdrukkingen zijn van de Oerbron van alles wat bestaat? Zie of voel je dat ze een speciale sfeer om zich heen hebben die verbazing wekt en eerbied voor het wonder dat zich daar toont? Of zie en voel je slechts een object dat je op de een of andere manier kunt gebruiken of waar je last van hebt? Probeer met aandacht achter het uiterlijke te kijken en zie de bezieling.

Het was er nog niet van gekomen, druk met druk zijn. Maar deze zonnige Hemelvaartsdag is perfect voor een bezielde wandeling. Ik neem de tijd en kijk goed om me heen. Er vallen me al snel twee dingen op: ik zie veel meer dan normaal, en ik zie zowel veel meer lelijkheid als schoonheid. En dat komt niet alleen doordat ik extra spanning aan deze wandeling toevoeg; ik loop m'n gebruikelijke rondje voor de verandering eens tegen de klok in... Avontuur komt met kleine stapjes. Wat ook helpt is dat ik - dankzij een bezielde ontmoeting met twee wandelvrienden - m'n rondje spontaan wat groter maak. Dubbel avontuur!

Maar nee, ik zie vooral extra veel, omdat ik extra scherp kijk. Details aan huizen en in tuinen, overal is leven. Bezieling voel ik zeker bij alle frisse lente-natuur. Kleurige bloemen, groene blaadjes, blije mensen, spelende kinderen, kwispelende honden. Ja, dat wonder nemen we teveel voor lief. Maar wat betreft de objecten... ik moet zeggen dat ik weinig bezieling voel bij al die auto's. En ook de architectuur in deze stad... ik weet niet hoor. De bezieling zit voor mij meer in hoe de bewoners er van binnen nog wat van proberen te maken.

Tot ik ineens de mooiste symbiose van natuur en object tegenkom. Een verroeste fiets, overwoekerd door een struik, die van nature z'n plek opeist. Nog even en fiets is foetsie. Waarbij de verbazing vooral aan de kant van de mens zal zijn, die al zoekend denkt: 'ik had hier toch ergens...'

De truc met de pin

Tijdens een personeelskoffie worden weer eens herinneringen opgehaald uit de oude bibliotheekdoos. Die van medewerkers met 40+ dienstjaren. Vooral de catalogusafdeling is goed voor veel hilariteit. De collega vertelt hoe ze nu nog de verontwaardiging voelt over de betutteling uit haar beginjaren.

'Jaha, want dan had je dus die bak met cataloguskaartjes, en als je dan nieuwe kaartjes moest invoegen dan haalde je die pin eruit, dan moest je de kaartjes er eerst rechtop inzetten, want er kwam altijd iemand controleren of je het wel goed had gedaan en dan pas mocht je ze een kwartslag draaien en de pin er weer doorheen steken. Man wat een gedoe!'

Nou, zeg ik, moet ik je dan 40 jaar later alsnog de gouden tip geven om dat iets handiger aan te pakken? Als je de kaartjes er gewoon in doet terwijl de pin er nog in zit, dan steken ze er ook een stukje bovenuit. Na de controle trek je de pin eruit en duwt ze in één keer floepfloep naar beneden...

Twee ogen worden langzaam groot, de mond blijft van verbazing dicht en ik zie in slowmotion een herinnering aan gruzelementen vallen. Hier zijn duidelijk geen woorden voor. Afijn, het gezelschap kan er wel om lachen en pakt de draad van de koffieteut weer op.

Tien minuten laten, in zo'n langzaam vallende stilte, klinkt het ineens: 'Nou moe, met terugwerkende kracht kan ik er nog steeds niet over uit dat ik daar zelf nooit aan heb gedacht...'

Graag gedaan.

Direct aan de bak

Nieuwe dag, nieuw begin. Met het mooie weer in vooruitzicht kies ik voor een frisblauwe outfit. Goed gemutst ga ik op pad. Als ik de lift uitstap, stap ik de chaos in. De hal staat vol verhuisdozen en meubelstukken, die wachten op een nieuw leven. Uit de andere lift verschijnt een vrolijke verhuizer. 'Succes vandaag!', roep ik hem ondersteunend toe.

'Ja bedankt, maar ik dacht dat je ons kwam helpen!', roept hij terug. Eh nee, sorry, heel gezellig, maar zó leuk vind ik verhuizen nou ook weer niet. Z'n maat is inmiddels ook nieuwsgierig. 'Hebben we een nieuwe collega? Oh, vanwege de kleding bedoel je...'

Dan zie ik het ook. Alleen het logo op m'n rug ontbreekt, maar voor de rest ga ik moeiteloos op in hun even frisse bedrijfskleding. Gauw wegwezen dus, voordat ik een doos in de handen gedrukt krijg!

Nieuwe kennismaking

Stel, je werkt nu ruim twee jaar voor je nieuwe werkgever. In die tijd heb je al regelmatig provinciale sessies geleid en individuele specialisten geadviseerd. Grote kans dus dat iedereen je inmiddels wel kent. 

Toch kan het dan zomaar gebeuren dat, bij je eerste bijeenkomst, iemand ineens tegen je zegt: "Oh fijn, je hebt ook benen!"

De prijs van een reis

Na 2 jaar corona hadden we voor het eerst weer een fysiek provinciaal specialistenoverleg. In Stadkamer Zwolle. Dat is lekker makkelijk 50 minuten met de sneltrein, daar kan ik niet tegen rijden. Al helemaal niet met die benzineprijs van tegenwoordig. En bijzonder om weer meer van elkaar te zien dan een vierkant postzegeltje. Het was een zinvolle middag.

De terugreis echter... daar ging Murphy's Law in werking. Zo kon het gebeuren dat ik 3 treinen, 2 noodstops, 1 bus, 1 seinstoring, een handvol woedende passagiers en bijna 4 uur later om 20.15 uur m'n potje eten op het vuur zette.

Volgende keer weer online doen?