De truc met de pin

Tijdens een personeelskoffie worden weer eens herinneringen opgehaald uit de oude bibliotheekdoos. Die van medewerkers met 40+ dienstjaren. Vooral de catalogusafdeling is goed voor veel hilariteit. De collega vertelt hoe ze nu nog de verontwaardiging voelt over de betutteling uit haar beginjaren.

'Jaha, want dan had je dus die bak met cataloguskaartjes, en als je dan nieuwe kaartjes moest invoegen dan haalde je die pin eruit, dan moest je de kaartjes er eerst rechtop inzetten, want er kwam altijd iemand controleren of je het wel goed had gedaan en dan pas mocht je ze een kwartslag draaien en de pin er weer doorheen steken. Man wat een gedoe!'

Nou, zeg ik, moet ik je dan 40 jaar later alsnog de gouden tip geven om dat iets handiger aan te pakken? Als je de kaartjes er gewoon in doet terwijl de pin er nog in zit, dan steken ze er ook een stukje bovenuit. Na de controle trek je de pin eruit en duwt ze in één keer floepfloep naar beneden...

Twee ogen worden langzaam groot, de mond blijft van verbazing dicht en ik zie in slowmotion een herinnering aan gruzelementen vallen. Hier zijn duidelijk geen woorden voor. Afijn, het gezelschap kan er wel om lachen en pakt de draad van de koffieteut weer op.

Tien minuten laten, in zo'n langzaam vallende stilte, klinkt het ineens: 'Nou moe, met terugwerkende kracht kan ik er nog steeds niet over uit dat ik daar zelf nooit aan heb gedacht...'

Graag gedaan.

Direct aan de bak

Nieuwe dag, nieuw begin. Met het mooie weer in vooruitzicht kies ik voor een frisblauwe outfit. Goed gemutst ga ik op pad. Als ik de lift uitstap, stap ik de chaos in. De hal staat vol verhuisdozen en meubelstukken, die wachten op een nieuw leven. Uit de andere lift verschijnt een vrolijke verhuizer. 'Succes vandaag!', roep ik hem ondersteunend toe.

'Ja bedankt, maar ik dacht dat je ons kwam helpen!', roept hij terug. Eh nee, sorry, heel gezellig, maar zó leuk vind ik verhuizen nou ook weer niet. Z'n maat is inmiddels ook nieuwsgierig. 'Hebben we een nieuwe collega? Oh, vanwege de kleding bedoel je...'

Dan zie ik het ook. Alleen het logo op m'n rug ontbreekt, maar voor de rest ga ik moeiteloos op in hun even frisse bedrijfskleding. Gauw wegwezen dus, voordat ik een doos in de handen gedrukt krijg!

Nieuwe kennismaking

Stel, je werkt nu ruim twee jaar voor je nieuwe werkgever. In die tijd heb je al regelmatig provinciale sessies geleid en individuele specialisten geadviseerd. Grote kans dus dat iedereen je inmiddels wel kent. 

Toch kan het dan zomaar gebeuren dat, bij je eerste bijeenkomst, iemand ineens tegen je zegt: "Oh fijn, je hebt ook benen!"

De prijs van een reis

Na 2 jaar corona hadden we voor het eerst weer een fysiek provinciaal specialistenoverleg. In Stadkamer Zwolle. Dat is lekker makkelijk 50 minuten met de sneltrein, daar kan ik niet tegen rijden. Al helemaal niet met die benzineprijs van tegenwoordig. En bijzonder om weer meer van elkaar te zien dan een vierkant postzegeltje. Het was een zinvolle middag.

De terugreis echter... daar ging Murphy's Law in werking. Zo kon het gebeuren dat ik 3 treinen, 2 noodstops, 1 bus, 1 seinstoring, een handvol woedende passagiers en bijna 4 uur later om 20.15 uur m'n potje eten op het vuur zette.

Volgende keer weer online doen?

Een klein gebaar

Als treinreiziger weet ik hoe het werkt: als het fluitje klinkt, sluiten de deuren. En die gaan ook echt niet meer open, hoe hard je ook op het knopje drukt. De laatkomer heeft alleen geluk als hij dicht bij de deuropening met de conducteur is én als die conducteur in een goeie bui is.

Deze week zag ik hoe het meisje geen geluk had. Ze kwam echt op haar hardst aanrennen, maar de conducteur was meedogenloos. En stond helemaal aan de aan de achterkant van de trein. Voor de dichte deur werd ze tien centimeter kleiner onder het gewicht van haar schooltas. Dat zag de machinist kennelijk ook.

Ineens ging het voorste deurtje open en wenkte een arm haar naar binnen. Moedig - en waarschijnlijk dankbaar - klom ze het kleine trapje op. Ik zag haar net de voorste coupé binnenkomen toen de trein langzaam optrok. Wetende dat een machinist dit niet mag doen, kreeg hij van mij nog snel een dubbele duim. Zo kan het dus ook, NS.

Schuldbewust

Het grootste deel van de tijd ben ik een brave burger, soms ben ik een boefje. Meestal reis ik met de trein naar m'n werk, soms pak ik de auto. Voor gratis parkeren én niet te ver lopen, moet je geluk hebben. Of vroeg opstaan. Mij ontbreekt het vaak aan beiden. Dan is er als strohalm altijd nog de parkeerplaats van een grote doe-het-zelf-zaak, dicht bij de bieb. Mag eigenlijk niet natuurlijk, want bedoeld voor klanten. Maar ja, zo verleidelijk, en groot genoeg voor noeste klussers én luie tantes.

Als m'n schaamte het wint van m'n gemakzucht, dan word ik spontaan klant. Ik koop m'n schuld af met een tube lijm of iets anders handigs en leg het met bon en al op de voorbank. Ik weet het... slecht... sorry.

Vandaag was weer zo'n dag. Te laat, geen geluk én vies weer. Maar ook een hele slechte timing. Precies om negen uur rij ik de parkeerplaats op. Twee medewerkers lopen in en uit om hun koopwaar uit te stallen. Ik wacht nog even tot die ene weer naar binnen is voordat ik uitstap en ongezien het terrein probeer te verlaten. Tot ik zie dat die ander me als een havik in de gaten houdt. Ik weet niet wie er aan de touwtjes zit, maar ik buig ineens af naar de voordeur. "Goedemorgen", roep ik vriendelijk naar de medewerker.

Dus daar sta ik. Met m'n oog op alle schappen en de staart tussen de benen. M'n onderbewuste leidt me naar het badkamerschap. Ach ja, waarom ook niet.

Wat vind je van m'n nieuwe, gerecyclede badmat?
(ter waarde van 3 dagkaarten in de parkeergarage)

Eerste liefde

Bart Moeyaert schreef dit jaar het Boekenweekgedicht, rond het thema Eerste liefde.
Ja, dat kan niet anders dan iets liefs opleveren. Ik deel het graag met u.
Ook namens meneer Bart.

En vergeet niet er naar te luisteren!

Niks weghalen

Onze wekelijkse lessen vinden plaats in een college in het midden van het land. Zo snuif ik weer iets op van de opgroeiende puberwereld en leer gratis bij over hoe het er in het huidige middelbaar onderwijs aan toe gaat. Er is veel veranderd.

Tussen onze lesruimte en de toiletten ligt een Stilteruimte. Daar hangt deze week wel een heel bijzonder affiche aan het raam.

Zoveel vragen...

Spiritualiteit op de snijtafel

We duiken deze les Zingeving in perspectief nog dieper de theorie in. We bespreken de 'consensusdefinitie' van Zingeving en spiritualiteit (hier als synoniemen gebruikt), zoals vastgesteld door de European Association for Palliative Care (hou je vast...):

Spiritualiteit is de dynamische dimensie van het menselijk leven, die betrekking heeft op de manier waarop personen (individueel zowel als in gemeenschap) zin, doel en transcendentie ervaren, uitdrukken en/of zoeken en waarop zij zich verbinden met/verhouden tot het moment, zichzelf, anderen, de natuur, het betekenisvolle en/of het heilige. [Nolan2012 ]

Wat er dan gebeurt is even fascinerend als grappig. Want het blijkt dat we allemaal eerst ons ei kwijt moeten over de keuzes rond deze definitie. Daarom klinkt het commentaren als:

"Wat bedoelen ze eigenlijk met consensusdefinitie?"

"Waarom niet 'de dynamiek van het menselijk leven', ik snap die dimensie niet zo goed."

"Is er ook een statische dimensie? Dan ben je dood."

"Zingeving en spiritualiteit zijn toch niet synoniem? Ik zie spiritualiteit als een levenshouding en zingeving als een levensvraag binnen die houding."

"Oh, voor mij is het precies andersom: zingeving is de container en spiritualiteit een vorm van zingeving."

"Nou, in het Engels noemen ze het 'spiritual care', maar dat laat zich lastig vertalen."

"Is het niet handig om de Engelse versie te bekijken, dan snappen we misschien beter wat ze precies bedoelen. Taal is ook maar beperkt."

"Het is wel heel veelomvattend hè, alsof ze alles van het leven in één zin hebben willen stoppen."

"Spiritualiteit en zingeving is toch gewoon het leven!"

"Ze gooien dingen op een hoop die niet hetzelfde zijn: het betekenisvolle en heilige zijn van een andere orde dan de ander of de natuur."

"Ik zie het als een soort hekwerk om af te kaderen waar je het precies over hebt, daar is dit wel een fijne tool voor."

"Wel een hek met spijlen, hij laat nog veel ruimte over voor interpreteren wat net wel of misschien niet meer binnen het hek past."

"Je kunt je ook afvragen wat zich dan eigenlijk buiten dit hekwerk bevindt. Wanneer is iets dan geen spiritualiteit?"

"Het is zo cognitief allemaal, ik mis de bezieling!"

De docent buigt mee met ons denkproces en probeert alle mitsen en maren zo goed mogelijk te pareren. Alle alternatieven die we op tafel gooien, roepen toch ook weer nieuwe vragen op. Het valt niet mee om gewoon te zeggen 'mooi, duidelijk, hier kunnen we wat mee'. Na een half uur zitten we inmiddels op het spoor van het creëren en ondergaan van kunst, en dat dat eigenlijk wel mist. Waarop de docent wijst op het 'ervaren en uitdrukken' zoals genoemd in de definitie. Oh ja... en klinkt een soort groepszucht van erkenning.

Ja, zeg ik, ja... klopt ie dus toch hè! Zouden ze er over na hebben gedacht...

Zoektocht naar Zin

We starten de nieuwe module - allemaal fris en herboren na het schrijven van onze autobiografie... - met het vak Zingeving in perspectief. Waarin we een vergrootglas leggen op de vele dimensies en aspecten van zingeving. En we kijken hoe deze met elkaar samenhangen en wat het belang er eigenlijk van is. Met natuurlijk een leuke schrijfopdracht aan het eind over wat zingeving voor mij betekent en waarom ik me ermee bezig hou.

Maar goed, zover is het nog niet. Eerst weer even wennen aan elkaar en vooral veel vragen stellen over de verplichte literatuur, het huiswerk, de noodzaak van de aanbevolen literatuur... kortom; even inschatten hoe zwaar dit gaat worden!

Alles voelt nog redelijk academisch, behalve dat ene boek, wat de docent slechts heel kort noemt. Je leven in één herinnering, van Jacky van de Goor. Zij ging aan de hand van slechts één onderzoeksvraag in gesprek met honderden mensen, van alle leeftijden, beroepsgroepen en culturele en religieuze achtergronden.

Stel, er is een hiernamaals waarin al je herinneringen worden gewist, op één na.
Welke herinnering zou jij kiezen om mee te nemen?

Oef... hoe moeilijk is dat. Niet dat mijn leven een aaneenrijging is van onvergetelijke herinneringen, maar juist die vraag naar wat voor soort ervaring echt onvergetelijk is. Is dat iets groots en meeslepends? Of juist iets kleins, schoons, alledaags? Je voelt hem al aankomen, verrassend genoeg blijkt het dat laatste. Wat ook weer een ander perspectief geeft op geluk en ongeluk of welvaart en welzijn. En hoe bijzonder zijn de gesprekken nadat je deze vraag hebt gesteld.

Oh, zegt een klasgenoot, daar is ook een hele mooie Japanse film over gemaakt! Nou, dan heb je me. Als Japanners iets goed kunnen, dan is het films maken over dit soort spirituele vragen. Kijk maar...

En ik weet zeker dat jij nu ook al nadenkt over dat ene wat jij zou kiezen. Zinvol, toch?