Doorgaan naar hoofdcontent

Blogkermis: over nut en noodzaak van klassieke media

Welkom in Scribbles' Kermis
Er is hier voor ieder wat wils: een duizelingwekkende draaimolen, een achtbaan met driedubbele looping, een duister spookhuis en een confronterend spiegelpaleis. We gaan hier en daar wat kort door de bocht, maar dat houdt de geest scherp.
Bent u uitgefeest? Schrijf dan voor 16 februari een blogpost over uw ervaringen in één of meer van de attracties. Vergeet niet te linken naar deze post, dan zal ik uw ideeën toevoegen aan de slotcarousel.
Alle riemen vast? Dan gaan we los!


Het is inmiddels wetenschappelijk bewezen
dat leerlingen het niet zo nauw nemen met het kritisch beoordelen van de informatie die zij gebruiken voor werkstukken of onderzoeksverslagen. Ze zijn in de veronderstelling dat internet de waarheid is en kijken niet verder dan de eerste 10 hits: een ranking, die gebaseerd is op populariteit. En de stelling hoe populairder, hoe betrouwbaarder gaat voor het internet helaas niet op.

Maar er is meer aan de hand.
Leerlingen geloven niet alleen dat internet Waar is, ze hebben ook het idee dat internet Alles is. Dat als ze iets niet op internet vinden, dat het dus niet bestaat. De alternatieven zijn van het netvlies verdwenen. De twijfel ontbreekt.

Internet is een onovertroffen bron…
als het gaat om een eerste oriëntatie, een snelle mening, attendering of samenvatting. Voor een goed onderbouwd werkstuk of onderzoek moet je de diepte in. Je moet achtergronden zoeken bij de mensen uit dat meningencircus, je moet de informatie binnen de juiste context plaatsen. Kortom: je moet moeite doen. En daar heb je vakliteratuur en 'klassieke' media voor nodig. Media die in printvorm verschijnen, omdat de inhoud zich niet leent voor een beeldscherm of webstructuur. En media die vaak ook nog eens auteursrechtelijk beschermd en niet vrij toegankelijk zijn.

Er doen zich dus twee problemen voor:
1. leerlingen zijn niet alleen te lui - te verwend wellicht - om nog de moeite te nemen zich in die klassieke media te verdiepen, maar
2. ze weten ook niet meer dat die bestaan.

Docenten doen hun best…
om leerlingen uit dat spoor van internet te trekken. Maar als ze eisen dat leerlingen gedegen onderzoek doen en de achtergronden van hun internetinformatie opzoeken, stuiten ze op een muur van weerstand. Wanneer docenten vervolgens wijzen op die klassieke media en die leerlingen confronteren met de kwalitatieve resultaatverschillen, gaat er vaak een wereld voor hen open.

Dit lijkt niet zozeer een Tijdsgeest te zijn,
als wel een kwestie van Beschikbaarheid. Google biedt één zoekvenster en altijd resultaat. Dat is natuurlijk veel prettiger dan de lastige zoekinterface van een (wetenschappelijke) databank, een fulltext artikel of een boek van 300 pagina’s. Dat is net zoiets als de keuze tussen boodschappen doen en een gezonde maaltijd koken of een diepvriespizza in de magnetron schuiven.

De docent
Je kunt natuurlijk een principiële discussie voeren over de vraag óf er sprake is van een probleem. Als docenten de achteruitgaande kwaliteit van de knip-en-plak verslagen accepteren, dan zijn we klaar. Of moeten we docenten (blijven) aanspreken op hun verantwoordelijkheid?

De leerling
Er groeit een generatie op die de alternatieven van internet niet kent en niet weet welk medium je voor welk doeleinde gebruikt. Lopen zij ‘schade’ op als ze dat niet meer leren? Waarin zit die schade? En hoe zouden we ze dat weer kúnnen leren?

De informatie
De waarde van internet is voor bepaalde doeleinden ongeëvenaard. Diepere en bredere informatie verschijnt in print of moeilijk toegankelijke databanken. Moeten die klassieke media weer op het netvlies van de leerlingen komen of moet die verdiepingsinformatie goed leesbaar en vindbaar op het net komen te staan? En kán internetinformatie wel net zo’n rijk, compleet en genuanceerd beeld geven van een onderwerp als een goed onderbouwd boek? Gezien het verschil tussen beeldscherm (vluchtig, snel, actueel) en kwaliteitsprint (diepgravend, achtergronden, ingewikkelde afwegingen van voor- en tegenargumenten).

De spiegel
En hoe staat het tenslotte met uw eigen kritische houding en onderzoekend vermogen. Is dat de laatste 5 tot 10 jaar veranderd? Bent u iemand die nog altijd de moeite neemt om een verantwoorde maaltijd te koken of schuift u (ongemerkt) steeds vaker een pizza in de magnetron?

Zo, de riemen mogen los, alle kleren weer in de plooi en een kam door het haar. Neem gerust even de tijd om de benen te strekken en schenk een stevige slok in. Maar dan - hup - achter het toetsenbord en rammelen maar!

NB Deze blogkermis is mede tot stand gekomen n.a.v. een redactieoverleg van Mediacoach en de wens om dit onderwerp aan de orde te stellen. De uitkomsten van deze kermis kunnen input geven voor interviews, artikelen of andere items van een volgende editie. Met dank aan John van de Pas (docent Informatiemanagement en Informatiesystemen aan de opleiding IDM Saxion Hogescholen) voor zijn hulp bij de probleemanalyse.

Foto

Reacties

  1. Tja.... Ik nam het vroeger met die boeken ook niet zo nauw. Het knippen en plakken was wat lastiger maar verder... Dus in hoeverre ageren we hier tegen het medium?

    Wetenschappelijke bibliotheken leveren tegenwoordig voo 95% digitale levering en in nog slechts 5% van de gevallen een gedrukt medium.

    En ik zie jongeren tegenwoordig veel diverser werken: powerpoint is voor hen al passé en ze maken driftig filmpjes.

    Daar komen nieuwe vaardigheden bij zoals bepalen wat goede informatie is en wat niet.

    Maar ik hoor nog de woorden van een collega schoolbibliothecaris die verzuchtte dat ze in Havo-4 nog niet goed met de bibliotheek om konden gaan en maar wat pakten!

    En nu verzuchtten wij dat ze de oude media niet meer kennen. Voor ons is een wereld zonder boeken ondenkbaar. Maar voor hele volksstammen is dat een prima optie. En hoewel ik geneigd ben te denken dat de wereld daar slechter van wordt, heb ik daar geen enkel bewijs voor.

    Je zet me toch aan het denken. Nou, misschien wordt dat dus een post...

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Briljant schrijver! En ik laat het mooi staan hoor. Ik erken m'n fouten. Toen we eens bezig waren met het voorbereiden van een crematie en ik ook de boodschappen deed, schreef ik rouwkost op m'n lijstje. De mens is zo snel afgeleid.

    @Mark: een tegengeluid en nadenken. Dat heb ik dan alweer mooi bereikt!

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Tja, dan zal ik het zelf moeten doen want ik geneer me wel voor mijn bemoeizucht...

    BeantwoordenVerwijderen
  4. @ Mark
    Ja, ik nam vroeger ook hele teksten over uit boeken, alleen ik lette er wel op, het in mijn eigen woorden in het verslag te zetten. Mijn dochter van bijna 16 doet hetzelfde. Ze knipt en plakt van internet en vervolgens bewerkt ze het.
    "Hoe weet je of de informatie klopt?" vroeg ik haar eens. Ze antwoordde: "Als het er geloofwaardig uitziet, gebruik ik het." Wat is geloofwaardig? Wist ze niet.
    En inderdaad er worden prachtige filmpjes gemaakt om presentaties/verslagen beter voor het voetlicht te brengen.
    @Scribbels: ja, een interessant thema, deze kermis. Zowel als ouder en bibliothecaris boeit dit onderwerp me zeer zeker.
    Eens kijken of ik iets nuttigs aan je blog kan bijdragen? Tot in de botsauto's!

    BeantwoordenVerwijderen
  5. @Hetty en Mark: knippen en plakken (of overschrijven) is inderdaad van alle tijden. Ik wil ook zeker niet beweren dat we allemaal terug moeten naar de boeken of dat alles wat in boeken staat wél waar is. Maar wat volgens mij wel ontbreekt is een bepaald bewustzijn over dat knip-en-plak mechanisme en de twijfel t.a.v. die betrouwbaarheid. Moeite doen, dus.
    Ik ben benieuwd Hetty. Vraag anders ook je dochter eens om advies ;-)

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Hoi Astrid,

    Misschien is het ook nog een tip om voor een tijdje de inkomende links van Blogger te activeren? Dan kan iedereen hier meteen zien welke blogs hier allemaal naar verwijzen. Dat is wel nuttig in dezen?

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Kijk, helemaal zelf gedaan!
    Dank voor de tip.

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Hi Astrid,
    Je mooi geschreven kermisoproep gaf me reden om eens lekker los te gaan.
    Ik zie trouwens bij de links naar dit bericht dat alleen Wowter opduikt.
    grtz. Jan

    BeantwoordenVerwijderen
  9. @Jan: Niet alleen verschijnt tot nu toe alleen wowter bij de links, ik heb van jouw mooie post ook nog geen melding gekregen. Misschien slaapt netvibes nog...
    Of doe ik bij die links onderin iets fout?

    BeantwoordenVerwijderen
  10. Interessante blogkermis Astrid! En met plezier heb ik zitten rammelen achter mijn toetsenbord: waarom moeilijk doen? - een ander perspectief.

    BeantwoordenVerwijderen
  11. Leuk m@rlies. Bedankt voor je bijdrage.

    BeantwoordenVerwijderen
  12. Leuk onderwerp; ben ook maar eens in de draaimolen gaan zitten...

    BeantwoordenVerwijderen
  13. Hoi Astrid,
    Ben ook in een klassieke attractie gestapt.
    lees: http://ecobibl.blogspot.com/2009/02/blogkermis-over-klassieke-media.html
    Groeten,
    Marianne

    BeantwoordenVerwijderen
  14. Dag Astrid,
    Hier vind je een suikerspin.
    Groet, schrvrdzs

    BeantwoordenVerwijderen
  15. oh jee nu ben ik er dus te laat bij om nog een reactie te plaatsen in mijn blog.
    ga n.l. een paar dagen weg-uitrusten van alle leesfestijnen hier- en dan is de deadline alweer verstreken.;(
    Want om lezen ging het deze dagen en weken ,wel voor jongere kinderen,maar ik had toch het idee dat lezen weer wat HOT begint te worden de laatste tijd.Nog nooit hebben er zoveel kinderen meegedaan aan de voorleeswedstrijd b.v.
    Maar goed dat was niet helemaal het thema:
    Knippen en plakken is van alle tijden,dus dat wordt dan gewoon ook gedaan in en met de nieuwe media.Nu is het zelfs nog sneller controleerbaar of het geknipt/ geplakt of plagiaat is..
    Tja en wat die verantwoorde maaltijden betreft ...
    Mag ik nog even ronddraaien in de draaimolen??

    BeantwoordenVerwijderen
  16. oh ja nog even een voorbeeld:

    Klassenbezoek van brugklas:
    Vragen over oude kaarten van Steenwijk
    Eén van de vragen was
    waar vind je op de kaart -zeg maar- de steenwijker toren?
    Onmiddellijk beginnen een aantal leerlingen dit te googlen op internet.
    Dit is dan wel weer het eerste waar ze zoeken.
    Hmm dit is weer in tegenspraak met mijn eerdere bijdrage?

    BeantwoordenVerwijderen
  17. Ha Steenwijk,
    Ga jij maar lekker uitwaaien en ronddraaien. Leuk dat er zoveel deelnemers waren bij de voorleeswedstrijd. Het lezen is volgens mij ook niet echt het grootste probleem, maar wel het niet meer kunnen vinden en gebruiken van andere bronnen dan digitale. Wat jouw tweede voorbeeld maar weer mooi illustreert.
    Tot ziens in de slotcarrousel!

    BeantwoordenVerwijderen
  18. Zie
    hier mijn kleine bijdrage aan jouw kermis.

    Heb echt getwijfeld of ik nog wel iets had toe te voegen.

    Of je het wel of niet kunt gebruiken, ik vond het leuk om mee te schrijven.
    Dank, Scribbles!

    BeantwoordenVerwijderen
  19. ik ben nog druk aan het schrijven. maar ik heb tot morgenavond toch? ;)

    BeantwoordenVerwijderen
  20. @Hetty: ALLES is welkom. Bedankt!

    @Essen: Opschieten, de toegangspoort staat al op een kier ;-)

    BeantwoordenVerwijderen
  21. Deze reactie is verwijderd door de auteur.

    BeantwoordenVerwijderen
  22. Ha Astrid, mijn reactie vind je hier http://weerwatgeleerd.blogspot.com/2009/02/ff-wachtenpizza.html

    groetjes,
    Nicole

    BeantwoordenVerwijderen
  23. Beetje jammer deze blogpost. De "arrogantie" van de oudere generaties met hun "klassieke media" druipt er gewoon vanaf, zonder begrip van de "nieuwe media" en de jeugd. Echt jammer.. gemiste kansen. Ik sluit me dan ook volledig aan bij essen2punt0.

    Ik ben aan het schrijven.. maar als alles goed gaat kan je mijn reactie hier vinden

    http://www.jeroengerth.nl/?p=189

    BeantwoordenVerwijderen
  24. @Jeroen. Een blogkermis moet juist ook uitdagen en je aanzetten tot nadenken. Wat dat betreft vind ik dat Astrid heel goed geslaagd is een scherpe uitdagende post neer te zetten die mij in ieder geval veel ruimte liet voor mijn eigen interpretatie.

    Ik ben benieuwd naar je post!

    Enne.. Astrid: vergat ik je nog helemaal veel succes wensen bij jouw eigen slotakkoord!

    BeantwoordenVerwijderen
  25. En ik ben het alweer met Essen eens (heb haar al gecomplimenteerd voor haar eigen bijdrage).

    Astrid heeft blijkbaar de goede toon gekozen om er een hele mooie kermis van te maken en dat is/was de bedoeling voor zover ik het begrepen heb.

    Dus allebei: prima!

    BeantwoordenVerwijderen
  26. @Essen en Jouke: bedankt voor het vertrouwen en de bijdrage. Ik werk al aan het slot. Het wordt mooi, maar nog effe gedruld!

    @Jeroen: Kom maar op, zou ik zeggen. Het kan nog net!

    BeantwoordenVerwijderen
  27. Mijn reactie staat dus op:
    http://www.jeroengerth.nl/?p=189

    Ik hoop dat jullie (als mediacoach) de nieuwe media op zijn waardige en verdiende plek gaan inzetten. Alleen "boe" en "eng" roepen schiet niet echt op. Dit artikel getuigd daar wel beetje van en dat is jammer. Vandaar dat ik me geroepen voelde om nog al wat tegenwicht tegen je stellingen te geven.

    BeantwoordenVerwijderen
  28. Hoi Astrid,

    Mijn excuses dat ik me wat heb laten gaan in mijn "krachttermen" en heb doen laten lijken dat jij het zo zou hebben geschreven. Dat was niet helemaal mijn bedoeling. Ik heb het her en der wat aangepast en anders verwoord en aantal dingen toegelicht als antwoord in de commentaren. Ook ik leer daar weer van om betere teksten te schrijven. :-)

    Toch blijf ik bij mijn standpunt en gelukkig vond je dat niet erg. Het is ook een onderwerp wat een discussie waard is. Ik hoop dus dat je er nog wat aan had en ik snel het slotwoord mag zien. Succes!

    BeantwoordenVerwijderen

Een reactie posten

Populaire scribble

Wisseltrofee

Ik mag als officiële zingevings vrijwilliger  aanschuiven bij de jaarlijkse algemene ledenvergadering van team Willem. Zo zit ik ineens in een net iets te krappe zaal vol Geestelijk Verzorgers. Door een speling van het lot kwam ik tegelijk aan met m'n mentor, vochten we om de laatste parkeerplaats en zaten we even later naast elkaar aan de thee. Een mooie gelegenheid om hem om raad te vragen over m'n eerste echte cliënt, want ik vond het allemaal best pittig. Volgens mij zit zij meer in de crisisfase dan in de aandachtfase en heeft ze nood aan een 'echte' geestelijk verzorger. "Bel me!", zegt hij gelijk. En hij wil de volgende keer ook wel mee. Kijk, daar heb ik wat  aan! Voor ik het weet staat er ineens een Willem-quiz op de agenda. Een quiz? Ja, ik had me kennelijk moeten verdiepen in de mooie cijfers uit het jaarverslag van 2023. Oh jee, die was me even ontgaan. In een vrolijke petje-op-petje-af variant racen we door de prestaties van dit zinvolle netwerk.