Doorgaan naar hoofdcontent

De draagbare lichtheid van web 2.0

Gister keek ik naar de jongste aflevering van Boeken op TV. Wim Brands sprak met filosoof Jos de Mul en hoogleraar ICT/antropologe Valerie Frissen over hun boek De draagbare lichtheid van het bestaan: het alledaagse gezicht van de informatiesamenleving.

Ze beginnen over Obama. Hoe hij optimaal gebruik heeft gemaakt van de voor handen zijnde technologieën, hoe dit de vorm van de politiek heeft veranderd, hoe hij aansloot bij de belevingswereld van jongeren en hoe hij zelfs digibeten wist te verleiden tot deze gebruiksvriendelijke middelen.

Dan gaat het over ons brein en hoe dat zich aanpast aan de omstandigheden (evolutie!). De introductie van nieuwe media zorgt altijd voor een reorganisatie van de hersenen. Jos vergelijkt het met de introductie van het schrift. Omdat we veranderden van jagers in agrariërs kregen we ook meer informatie te verwerken. En omdat ons geheugen vol was, moesten we een deel daarvan uitbesteden. Daarom; het schrift! Zo kregen de hersenen de kans om andere dingen te gaan doen, namelijk leren lezen en schrijven. (Ergens voelt dit als een cirkelredenering, maar het zij zo.)

Nu zitten we volgens Jos weer op zo'n punt van informatie-overload. De computer gaat bepaalde zaken overnemen die we met onze hersenen niet meer aankunnen. Want

je kunt iets opzoeken door naar de bibliotheek te gaan en de hele middag door dikke folianten te bladeren, maar je kunt ook op Google een zoekopdracht geven en in een splitsecond krijg je duizenden zo niet miljoenen zoekresultaten.

Huh?

Op dit punt in de uitzending valt m'n mond open, beginnen m'n ogen te draaien en hoor ik naast me iemand mompelen: 'oh oh, ik vóel hier een blogje ontstaan'. De schat.

Folianten? Ik wist niet dat we die hadden in de bibliotheek. Volgens Van Dale zijn dat boeken in het grootste formaat, in folio. Dat u het maar even weet. Ben toch benieuwd waar we die hebben verstopt...

Hoe dan ook, zijn punt is duidelijk en ik zit inmiddels op het puntje van de bank. Er komt nog een leuke vergelijking: die van de wetenschapper en de knutselaar. Wetenschappers zijn lange termijn planners (net als die agrariërs) en ze bedenken steeds iets nieuws. Knutselaars knutselen met bestaande bouwstenen zelf iets in elkaar. Dingen die in hun concrete werkelijkheid functioneel zijn, dingen die ze in het dagelijks leven belangrijk vinden. Vluchtige dingen. Daarmee is web 2.0 dé wereld van de knutselaars, van de informatiejagers.

Volgens Jos is het moment van de doorbraak van die nieuwe technologieën heel duidelijk aan te wijzen; het moment waarop IT veranderde in ICT. De communicatie werd belangrijk, de sociale dimensie werd dominant. Wat één letter al niet teweeg kan brengen!

Ze hebben het ook nog heel leuk over dat vreselijke mobiele bellen de hele dag, vooral in de trein. Eigenlijk is dit een zegen voor de mensheid, het past heel mooi in onze giftcultuur. Het geven van geschenken brengt een sociale cohesie tot stand. Geven en nemen bevestigt immers de sociale verbanden tussen mensen. Het gaat er niet om wát je de ander geeft (een sms-je of een nieuwe ringtoon), maar dát je iets geeft. Het bevestigt dat je iets met elkaar hebt en geeft uitdrukking aan de statusverschillen tussen mensen. Digitaal vlooien noemt Valerie het. Voor een buitenstaander is dat bellen irritant, omdat hij de tweede kant van die gift mist en ermee geconfronteerd wordt dat hij niet in die giftrelatie zit.

Dus, als u weer eens in de trein iemand luid hoort bellen, geniet er dan van dat hij op dat moment een gift geeft en krijgt. Of bel zelf iemand, om jullie relatie even te bevestigen.

Volgens mijn plaatselijke boekhandel is dit boek niet meer leverbaar. Mooi is dat. Maar het is vast in herdruk, omdat zoveel mensen na deze uitzending nieuwsgierig zijn naar al die andere draagbare lichtheden van onze informatiesamenleving. Ik ga dit weekend in ieder geval nog even lekker knutselen, vluchtig naar informatie jagen, gezellig digitaal vlooien en heel veel giften geven.

Reacties

  1. Dag Astrid,
    Een interessant stuk en dat boek lijkt me het lezen waard. Bij Bol.com is het nog gewoon te bestellen. Zo te zien is het in herdruk, dat zou die plaatselijke boekhandelaar toch moeten weten...
    Groet, schrvrdzs

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Dank, ik wil het ook graag lezen.
    Tja, m'n boekhandelaar... die verwees me eerst al naar Kundera, maar ik vroeg ook naar de draaglijke lichtheid... Dat was wel een beetje en strikvraag. Zijn computer zei 'niet leverbaar', dat was dat. Ik wacht wel op de herdruk. Deze vakantie kocht ik De Welwillenden, die mag eerst ;-)

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Leuk stuk idd! Moet een interessante uitzending geweest zijn. Die giftcultuur vind ik overigens wel een dubieuze... ;-)

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Ik wacht op de verfilming. Weer met Juliette Binoche, hoop ik.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. @natalie: de eerste link gaat naar de uitzending. 't Is maar 25 minuten!

    @eazy: lolbroek! Maar daarmee ontdek ik dus dat ik toen al naar Binoche zat te kijken dus. Ze moet piep zijn geweest. En ik moet de film opnieuw gaan zien. Kuiken dat ik ben!

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Dag Astrid,
    Ik ben erg benieuwd hoe het je met De Welwillenden zal vergaan. Voor mij is het lezen ervan tot nu toe een worsteling waarvan het eind nog lang niet in zicht is (ben op pagina 320 of daaromtrent). Het is zeer dramatisch maar ik vind het daarnaast ook saai en zo bevat het nog wel meer tegenstellingen die het confronterend en daardoor toch ook weer interessant maken. Maar ik zal blij zijn als ik het uit heb.
    Groet, schrvrdzs

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Oei, ik wist dat het zwaar zou worden, maar nu word ik toch wel een beetje bang...
    Ik liep laatst zonder enige reden de boekhandel in en stond gelijk voor de stapel van Littell. Toen ik zag dat alle hoofdstukken de naam van een suite-deel hadden, stond ik ineens met het boek bij de kassa. Heel vreemd ;-)
    Ik ga het vooral lezen om te ontdekken waarom de schrijver die keuze heeft gemaakt.

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Dag Astrid,
    Omdat ik net uit je reactie op mijn eigen weblog heb begrepen dat je een voorkeur hebt voor non-fictie (in elk geval dat je boekenkast er vrnl. door gevuld wordt en dat het je gemaakt heeft tot wie je bent) denk ik dat het jou misschien heel anders zal vergaan met dit boek dan het mij vergaat. Het komt op mij nl. eigenlijk over als een non-fictieboek en misschien is dat wel de reden dat ik het er zo moeilijk mee heb: feiten, feiten en nog eens feiten, soms van een diep dramatisch gehalte, soms louter informatief, maar nergens met de troost van de literatuur.
    Je zult ongetwijfeld verslag doen van je ervaringen met dit boek, misschien nog wel eerder dan ik, dus ik merk het wel.
    Groet, schrvrds
    p.s. Ik ben ook benieuwd of je die muzikale indeling iets vind toevoegen. Voor mij speelt het geen rol omdat ik er geen verstand van heb.

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Te snel op publiceren gedrukt: het laatste vind moet vindt zijn.

    BeantwoordenVerwijderen
  10. Hey Astrid
    Kijk ik een keertje niet en dan meteen zo´n mooi onderwerp. Dus dank voor de link. Deze uitzending ga ik een dezer dagen bekijken. Zijn uitspraken over aanpassing van het brein deed mij denken aan de lezing Eigen-aardige media - Elk nieuw medium schept zijn eigen nieuwe mens door Hans van Driel.

    Ik krijg die link er maar niet goed in, dus maar ff op deze manier. Raad eens wie er mogen bij jou aan het bureau staat? p;

    http://comcom.uvt.nl/driel/publica/INDEX.HTM
    Even scrollen en dan bij Varia klikken op Eigen-aardige media-....
    Groetn Wies

    BeantwoordenVerwijderen
  11. Dank Wies.
    De linktruc leg ik je morgen wel uit!

    BeantwoordenVerwijderen
  12. Obama heeft die truuk afgekeken van Pim Fortuyn, maar dat is dan weer oud nieuws...

    BeantwoordenVerwijderen
  13. Dag Anoniem,
    Ik weet niet zeker of Pim in Obama's adresboekje stond. Maar de 'truuk' heeft kennelijk gewerkt, daar gaat het uiteindelijk om.

    BeantwoordenVerwijderen
  14. Bedankt voor dit stukje interessantigheid. :)

    BeantwoordenVerwijderen

Een reactie posten

Populaire scribble

Gepasseerd

Stille zaterdag, ergens op de A1. Ergens voor ons gaat iets mis. Eerst veel remlichten, dan stofwolken opstuivend zand vanuit de berm en tot slot gaan er alarmlichten aan. Als wij passeren staan de auto's die het zagen gebeuren er al omheen. Eén voertuig staat met de motorkap recht tegen de vangrail, een tweede wijst nog naar voren maar zit ook onder het zand. De blikschade lijkt gelukkig mee te vallen. Achter ons begint het verkeer nu echt vaart te minderen, daar gaat vast een file ontstaan. We bellen direct 112. Ambulancedienst. "Er is een ongeluk gebeurd op de A1. Hectometerpaaltje 41,0 links." "Tussen Amersfoort en Amsterdam?" "Klopt. Het lijkt een noodstop, mogelijk zitten er mensen klem." "U weet het niet zeker?" "Nee, ik ben een passant. Ik heb niet gezien wat er precies is gebeurd." "Oh, en u dacht: ik ben onderweg, ik rij maar gewoon door?" ... "Nou, er stonden al vier auto's omheen..."