Berlijn - Wilhelmstrasse

Zoals we nu spreken over
'Het Witte Huis', 'Downing Street', 'Kremlin' of 'Den Haag', zo stond de uitdruk-king 'De Wilhelmstrasse' tussen 1871 en 1945 symbool voor de macht van het Duitse Rijk. Aan de noordelijkste 1,5 km van deze straat lagen de belangrijkste ministeries en partij-instellingen van het Derde Rijk. Hitler, Goebbels, Goering, Speer, Himmler, Heydrich, Von Bismarck, Von Hindenburg, Hess, Bormann, allen hielden kantoor aan de Wilhelmstrasse.

In de 'oude Rijkskanselarij' ontving Hitler koningen, staatshoofden, regeringsleiders en ambassadeurs. Ook nam hij daar veel van zijn 'vernietigende' beslissingen. In deze kanselarij waren tevens Hitlers privé-vertrekken, die toegang boden tot de ondergrondse bunker waar hij uiteindelijk zelfmoord zou plegen.

Het 'jongste' gebouw, dat als één van de weinigen de oorlog heeft overleefd, is het toenmalige ministerie van Luchtvaart. Ontworpen door Speer, met ruim 2000 kamers, voor het eerst gebouwd van gewapend beton en met de eerste ondergrondse parkeergarage, biedt het nu onderdak aan het ministerie van Financiën. Lijkt me wel een veilige plek.

Maar Hitler wilde meer en groter. Al in 1934 gaf hij Speer de opdracht om een 'nieuwe Rijkskanselarij' te ontwerpen. Dit resulteerde in een gebouw van 420 meter lang en op sommige plekken 70 meter breed, met pronkzalen, enorme gangen en meer dan 400 kamers. Het terras was 'slechts' 190 bij 9,5 meter. Hitler wilde maximale indruk maken. Daarvoor moesten zijn gasten de zogenaamde 'Diplomatenweg' afleggen van ruim 160 meter over spiegelglad gepolijst marmer. Na nog wat zalen en galerijen te hebben gepasseerd, kwamen ze uiteindelijk in Hitlers werkkamer: 400 vierkante meter groot, 10 meter hoog en met 5 openslaande glazen deuren. Zelfs zijn bureau had hij door Speer zo laten ontwerpen, dat degene die er achter zat wel zou leren hem te vrezen.

Wie nu op zoek gaat naar deze gebouwen, vindt alleen nog een historisch informatiebord met wat geplastificeerde foto's. De meeste flats die er nu staan, zijn uit de jaren 80 en boden onder-dak aan medewerkers van de partij. Alleen zij mochten zo dicht bij de muur wonen. Sommige appartementen worden nu verhuurd aan toeristen. De beste plek om het hart van Berlijn te ervaren.

Toch wel een vreemd gevoel, al die beruchte personen die daar hebben gelopen, die geschiedenis die gewoon is 'afgebroken'. En op die ooit zo beroemde hoek (zie foto), waar de zuilen van de hoofdingang van de nieuwe Rijkskanselarij op je neerkeken, staat nu een dichtgeplakte Chinees genaamd Peking Eend.

Bron: Hitlers Berlijn 1933-1945 / Dr. H. van Capelle en dr. A.P. van de Bovenkamp (uitgeverij Verba)